Sacrament van de Doop

Opname in de (kerk)gemeenschap

Door de doop word je opnieuw geboren en in de familie van God, de spirituele familie, opgenomen. God de Vader wordt door de doop ‘vader’ van de dopeling (zo wordt de baby of volwassene die gedoopt wordt genoemd), Jezus Christus wordt ‘broer’ van de dopeling en Maria ‘moeder’.

Door de doop wordt de nieuwe katholiek ook lidmaat van de Kerk. De priester of diaken die doopt, wordt wel met ‘(eerwaarde) vader’ aangesproken. Terwijl de kerk als moeder het leven schenkt aan de dopeling vanuit de spirituele baarmoeder, de doopvont. Bij deze doopvont in de kerk wordt gedoopt, hierin bevindt zich het doopwater. Degene die wordt gedoopt wordt door de doop ook lid van de parochie en het bisdom waarin de doop plaatsvindt.

Doopbelofte

Bij de doop zijn behalve de dopeling ook de ouders, familieleden, vrienden en peetouders aanwezig. De peetouders of peten zijn de getuigen van de dopeling en degenen die hem of haar als voorbeeldige christenen steunen. Het uitspreken van de doopbeloften vormt een onderdeel van de doopviering. Omdat het kind niet voor zichzelf kan spreken, doen de ouders en peetouders dit. Is de dopeling een schoolkind, jongere of volwassene dan spreekt de dopeling de doopbeloften wel zelf uit. Als de doopbeloften zijn uitgesproken volgt daarna de geloofsbelijdenis, zoals die ook zondags wordt uitgesproken tijdens de eucharistievering. Direct daarop wordt de dopeling gedoopt in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.

 

Sacrament van het Vormsel

Zoals je bij het doopsel* gedoopt wordt, zo word je bij het vormsel gevormd. In de kerk word je gevormd op je weg naar volwassenheid, wanneer het leven zelf je dus al behoorlijk gevormd heeft. Zo is het vormsel een krachtige verbinding van alles wat een mens vormt: dit sacrament draagt er wezenlijk aan bij dat je voluit jezelf wordt, uniek mens, méde-mens in Gods naam!

Het vormsel maakt het doopsel af

Het vormsel is een van de zeven sacramenten. Met het doopsel vormt het min of meer één geheel. De doop wordt doorgaans in het eerste levensjaar toegediend, als eerste opname in Christus’ kerk. Uiteraard is dit dus geen bewuste keuze en ervaring van de dopeling zelf. Het vormsel, zo zou je kunnen zeggen, maakt het doopsel af: dan ervaar je zelf de Geestkracht die God in Christus schenkt, dan kies je zelf bewust voor het geloof. Treedt iemand op latere leeftijd toe tot de kerk, dan wordt zij/ hij vaak in één viering tegelijk gedoopt en gevormd. Het woord vormsel komt van ‘vroomsel’, van het werkwoord ‘vromen’, dat afgeleid is van (con)firmare, d.w.z. sterken (in je geloof).

Vol van de heilige Geest

Zo hangen doopsel en vormsel onlosmakelijk samen, de overeenkomsten zijn groot. Bij het vormsel ligt de nadruk op het ontvangen van de heilige Geest. Jezus was zelf volwassen toen Hij door Johannes gedoopt werd met water. Daarbij overkwam Hem tegelijk de heilige Geest. We noemen Jezus: de Christus, de Gezalfde. Chrisma, de elk jaar opnieuw door de bisschop gewijde zalf, is hét teken van de heilige Geest: wij mogen zo voluit christen zijn. Gevormd worden we door alles wat we in het leven ervaren, door ieder die we ontmoeten. Gevormd worden in de Kerk is hiervan de verdieping: ons geloof wil het fundament zijn dat heel ons leven draagt. We staan er niet alleen voor: samen leven we in Gods goede Geest van vuur en liefde.

 

Sacrament van de 1e Communie

De ‘eerste heilige communie’ is de eerste keer, dat je als katholieke gelovige mag deelnemen aan de maaltijd van Jezus Christus. Je krijgt een hostie: een klein stukje brood dat in de heilige mis is veranderd in het ‘Lichaam van Christus’. Zo komt Jezus zelf aanwezig.

Communie

Het woord ‘communie’ betekent gemeenschap. In de communie ontmoet je Jezus zelf en word je tegelijkertijd één met de hele kerkgemeenschap. Om de communie te mogen ontvangen moet je eerst zijn gedoopt. De meeste kinderen worden gedoopt als ze een baby zijn en doen hun eerste heilige communie als ze zeven of acht jaar zijn. De gebruikelijke leeftijd om het vormsel te ontvangen is twaalf of dertien jaar.

Initiatie

Doopsel, eerste communie en vormsel worden de drie initiatiesacramenten genoemd. Een sacrament is een ritueel waarin God en mens elkaar ontmoeten en waarin God mensen goed doet. Er gebeurt daadwerkelijk iets! Daarom wordt een sacrament een ‘werkzaam teken’ genoemd. Initiatie betekent inwijding: door doopsel, eerste communie en vormsel word je ingewijd in het christelijke leven. Zij vormen de basistoerusting van iedere katholiek. De katholieke kerk kent in totaal zeven sacramenten.

Eucharistie

De officiële naam voor de communie is ‘sacrament van de eucharistie’. Eucharistie komt uit het Grieks en betekent ‘dankzegging’. In de eucharistieviering – de kerkdienst waarin dit sacrament een centrale plaats inneemt – spreekt de priester een groot dankgebed uit over het brood en de wijn, die samen de offergaven vormen voor de maaltijd van de Heer. Tijdens dat gebed veranderen volgens het katholieke geloof het brood en de wijn in het Lichaam en Bloed van Christus.

 

Sacrament van het huwelijk

Het huwelijk is meer dan een samenlevingscontract, het is een levenskeuze in liefde voor elkaar. Als gelovigen mogen we daaraan toevoegen: het is een ‘sacrament’, een teken van Gods genade. Je zou kunnen zeggen: het huwelijk is niet alleen een verbond met elkaar, het is ook een verbond met God. Hieronder een korte uitleg van de betekenis van het christelijk huwelijk, de trouwbelofte, het huwelijk als sacrament, en de vruchten van het huwelijk. Om jezelf voor te bereiden op de grote dag, of om nog eens na te lezen als je al getrouwd bent…

De mens, beeld van God

Hoe mogen wij denken over God? Als we de encycliek van Paus Benedictus ‘Deus Caritas est’ goed verstaan, dan is het belangrijkste als we denken over God, dat Hij LIEFDE is. De katechismus van de Katholieke Kerk zegt daarom over de mens: (nr.1604) “God die de mens uit liefde in het bestaan heeft geroepen, heeft hem ook geroepen tot de liefde ‑ een fundamentele roeping die iedere mens is aangeboren. De mens is immers geschapen naar Gods beeld en gelijkenis en God is zelf liefde. Omdat God de mens als man en vrouw geschapen heeft, wordt hun we­derzijdse liefde een afbeelding van de absolute en onvergankelijke liefde van God voor ieder mens.” 
Lees meer...  

Gods verbond met de mens

Het eerste mensenpaar heeft zich laten verleiden tot de zonde van ongehoorzaamheid, zo vertelt ons het boek Genesis. De vrije wil van de mens, die grote gave die bestemd was om in vrijheid te kunnen beminnen, werd misbruikt voor eigenzinnigheid. God, die vanaf het begin in zijn schepping het risico wilde inbouwen, dat de mens zijn vrijheid zou misbruiken, keerde zich echter niet af... 
 

Catechumenen

De catechumenen, de doop-leerlingen, worden aan de geloofsgemeenschap voorge-steld en gezalfd met de catechumenen-olie.
Ze worden volgend jaar tijdens de Paaswake gedoopt.